نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه 5 لایه نیوپایپ
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایهدر سیستم لوله کشی با استفاده از ابزار
و اتصالات مربوط به این سیستم را فرا گرفت.
برش لوله های نیوپایپ ۵ لایه :
برای انجام لوله کشی نیاز به طول های مختلفی از لوله می باشد. بریدن لوله های ۵ لایه برای
لوله در سایزهای ۱۶ تا ۳۲ میلیمتر با قیچی برش انجام شده و برای بقیه
سایزها (۴۰ و ۵۰ و ۶۳ میلیمتر) از لوله بر استفاده می گردد.
ابتدا دهانه قیچی به مقدار کافی باز شده و سپس لوله بین فک و تیغه قیچی
قرار خواهد گرفت.
ضمن بستن قیچی، باید تیغه قیچی بر لوله مماس گردد.
در این حالت دستی که قیچی در آن است را حول محور لوله، دوران آونگی می دهیم
تا تیغه ها به راحتی عمل بریدن سریعتر و بهتر انجام گیرد.
هنگام برش زدن، لوله کاملا صاف بریده شود
روش خم نمودن لوله ۵ لایه:
لوله کشی با در نظر گرفتن ضوابط فنی، به راحتی خم می شود. حداقل شعاع خم لوله،
بدلیل شعاع خم بالا در سایزهای ۴۰ ، ۵۰ و ۶۳ میلی متر
خم کاری مجاز نبوده و باید از زانوی استفاده شود.
حداقل شعاع خم برای
سایر اندازه ها به شرح ذیل می باشد:
سایز لوله (میلیمتر) شعاع خم (میلیمتر)
۱۶ ۸۰
۲۰ ۱۰۰
۲۵ ۱۲۵
۳۲ ۱۶۰
خم نمودن لوله های ۵ لایه به سه روش قابل اجرا است:
روش خم نمودن لوله نیوپایپ :
الف) خم لوله با دست :
برای خم نمودن لوله های سایز پایین با دست، لوله را به گونه ای در دست می گیریم که
انگشت شست هر دو دست در زیر لوله قرار گیرد و سپس با وارد آوردن فشار از طریق
انگشت شست ها بر روی نقاط مختلف لوله و در فواصل کوتاه از هم،
قادر به خم کردن لوله خواهیم بود ( رنگ قرمز، چگونگی توزیع نیرو را نمایش می دهد).
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه
خم کردن لوله با دست
ب) خم نمودن لوله با فنر :
فنر خم (روی لوله)، جهت خم نمودن طول های بلند و وسط لوله مورد استفاده قرار می گیرند.
ج) استفاده از دستگاه خم کن لوله:
در مواردی ممکن است قسمتی از لوله که باید خم شود در محلی باشد که امکان رساندن فنر خم
لوله به آن وجود نداشته باشد. در اینگونه موارد، از دستگاه خم کن لوله استفاده می نماییم.
دستگاه خم کن جهت خم کردن لوله با سایز ۱۶ الی ۳۲ میلیمتر استفاده می گردد.
همانگونه که در شکل زیر مشاهده می شود، لوله را در دهانه کمانی شکل دستگاه (فک متحرک)
قرار داده و با آوردن فشار بر دسته دستگاه، فک متحرک بصورت پله ای به سمت جلو رانده شده
و لوله پس از قرار گرفتن بین دو فک ثابت، خم می شود.
روش کالیبراسیون لوله ۵ لایه :
کالیبر نمودن لوله امری الزامی بوده
لوله جهت رسیدن به شرایط ذیل، کالیبر می گردد:
۱- در صورت از دست دادن شکل دایره ای سطح مقطع لوله
۲- در دهانه ورودی لوله، پخ ۴۵ درجه ایجاد گردد تا شرایط مناسب برای ورود ارُینگ ها مهیا شود.
برای کالیبر نمودن سایزهای ۱۶ و ۲۰ و ۲۵ میلی متر نیز تولید می گردند.
برای کالیبر نمودن لوله ۵ لایه ابتدا ابزار تنظیم را با آب آغشته و سپس وارد لوله کرده و در جهت
عقربه ساعت می چرخانیم. در این حین سطح مقطع لوله، کاملا به شکل دایره در آمده و توسط
تیغه ابزار تنظیم صاف و همزمان پخ ۴۵ درجه در داخل لوله ایجاد می شود. جهت خارج کردن
ابزار تنظیم بدون اینکه جهت چرخشی تغییر داده شود، به همان ترتیب از داخل لوله بیرون
کشیده می شود.
ارتباط بین لوله ۵ لایه و اتصالات:
روش اجرای این اتصالات به صورت ذیل می باشد :
باید توجه داشت که استفاده از روان کننده ها از قبیل گریس و روغن، جهت کاهش اصطکاک
سطح داخلی لوله با اُرینگ، به علت تأثیرات غیر بهداشتی بر آب مصرفی و همچنین تأثیرات
مخرب بر اُرینگ ها، مجاز نمی باشد.
الف) اجرای اتصالات کوپلی:
به منظور ارتباط لوله پنج لایه با اتصالات کوپلی، ابتدا باید مهره را روی لوله وارد کرده و پس از
کالیبر نمودن لوله مطابق شرایط اعلام شده در این دستورالعمل، حلقه برنجی روی لوله وارد شود.
لازم به ذکر است نباید حلقه برنجی را به دلیل اینکه راحت برروی لوله قرار نمی گیرد، از قسمت
چاکدار آن با فشار زیاد از هم باز نموده که این عمل منجر به ایجاد ترک هایی بر روی حلقه خواهد
شد که این مورد می تواند در آینده باعث شکستگی و خوردگی حلقه برنجی(چاکدار) شده
و اتصال دچار نشتی گردد. در انتها باید بدنه اتصال کوپلی با محلول رقیق آب و مایع ظرفشویی
آغشته شده و با فشار دست به داخل لوله وارد شود و با بستن مهره بر روی بدنه اتصال کوپلی
و با آچار متناسب با همان سایز اتصال ، عمل آب بندی صورت گیرد.
ب) اجرای اتصالات پرسی:
در اتصالات پرسی به علت یکپارچه بودن ماسوره و اتصال، دو ارُینگ روی ماسوره پس از
پرس نمودن، عمل آب بندی را انجام می دهد. باید توجه داشت که پس از جا زدن اتصال پرسی
بر روی لوله، ارتباط برقرار شده تحمل فشار کارکرد بلند مدت را ندارد، لذا جهت تداوم این ارتباط،
لازم است با اعمال نیرویی، لوله بین حلقه و ماسوره ثابت شود تا بتواند در فشار ۱۰ bar (حداکثر
فشار سیستم در عمر بلند مدت) سیستم را آب بندی نماید. در اتصال پرسی،حلقه مستقیم با
استفاده از دستگاه پرس کننده که ۳ خط پرس بر روی حلقه ایجاد می نماید،لوله را بین خود و
ماسوره یکپارچه با اتصال، ثابت می کند.
۱- اتصالات پرسی:
در اتصالات پرسی به جای مهره از یک حلقه
استیل استفاده شده است که در هنگام نصب توسط دستگاه پرس بر روی لوله پرس می شود.
- این اتصالات شامل :
- زانو چپقی پرسی
- بوشن پرسی
- بوشن روپیچ پرسی ( رابط روپیچ )
- بوشن توپیچ پرسی ( رابط توپیچ )
- بوشن تبدیل پرسی
- سراه مساوی پرسی
- سراه تبدیل پرسی
- سراه توپیچ پرسی
- سه راه ۹۰ درجه دیواری پرسی
ج) اجرای اتصالات دنده ای (رزوه ای):
در صورت استفاده از اتصالات دنده ای نیوپایپ، ابتدا مهره روی لوله قرار گرفته و سپس لوله را
کالیبره کرده و پس از آن حلقه ماسوره را وارد لوله می نماییم (مطابق شکل ذیل).
در اتصال دنده ای، لازم است تک ارُینگ ماسوره به آرامی وارد پخ ۴۵ درجه اتصال گردد.
برای کم کردن اصطکاک بین سطح داخلی لوله با اُرینگ های نصب شده بر روی مهره ماسوره،
می توانیم از محلول رقیق آب و مایع ظرفشوئی به عنوان عامل کاهش اصطکاک استفاده گردد.
در اتصال دنده ای، آب بندی با استفاده از نیروی وارد بر آچار و بر روی مهره حلقه ماسوره ایجاد
می گردد و با بسته شدن مهره بر اتصال دنده ای، حلقه روی لوله ثابت شده و اتصال آب بند
می شود. برای ارتباط هر سایز از لوله نیوپایپ با رزوه اتصال مورد نظر، مهره ماسوره مخصوصی،
طراحی و ساخته شده است.
اجرای اتصالات رزوه ای
در سیستم لوله کشی دنده ای ، نحوه انتخاب مهره ماسوره مطابق جدول ذیل است:
سایز لوله رزوه مهره ماسوره
۱۶ ۱/۲ “۱/۲*۱۶
۱۶ ۳/۴ “۳/۴*۱۶
۲۰ ۱/۲ “۱/۲*۲۰
۲۰ ۳/۴ “۳/۴*۲۰
۲۵ ۳/۴ “۳/۴*۲۵
۲۵ ۱ “۱*۲۵
۳۲ ۱ “۱*۳۲
دستورالعمل استفاده از دستگاه پرس شارژی – هیدرولیکی
پرس دستگاهی شارژی- هیدرولیکی است که فقط جهت پرس کردن اتصالات پرسی لوله ۵ لایه
مورد استفاده قرار می گیرد.
این دستگاه دارای برد الکترونیکی و سیستم هیدرولیکی پیشرفته ای است که دقت در رعایت
نکات کاربردی و استفاده صحیح از آن علاوه بر کیفیت عملیات اجرایی لوله کشی، بر عمر مفید
دستگاه خواهد افزود.
دستگاه پرس شامل اقلام زیر است:
جعبه پرس شامل: دستگاه پرس- شارژر و باتری
جعبه فک ها شامل: فکهای سایز ۱۶ الی ۳۲ میلیمتر
تذکر: فک و قالب سایزهای ۴۰ الی ۶۳ میلیمتر باید جداگانه تهیه شود.
برروی بدنه پلاستیکی دو طرف دستگاه ، دو برچسب نصب شده که برروی آنها مشخصات دستگاه
دیده می شود.
فک پرس:
فک پرس، همان نگهدارنده قالب پرس می باشد. توجه به نکات ذیل در خصوص فک پرس ضروری
می باشد
الف: برای پرس نمودن لوله با سایزهای ۱۶، ۲۰ ، ۲۵ ، ۳۲ میلی متر بطور مجزا از فک هایی استفاده
می شود که قالب پرس با فک مذکور به صورت یکپارچه می باشد.
ب: برای پرس نمودن لوله های ۴۰ و ۵۰ میلی متر به صورت مشترک از یک فک استفاده می شود.
لذا قالب پرس های ۴۰ و ۵۰ میلی متر به صورت مجزا از فک تولید می گردد و مجری باید قبل از
عملیات پرس، قالب پرس مورد نیاز را برفک مذکور نصب نماید.
ج: برای پرس نمودن لوله ۶۳ بطور اختصاصی از یک فک استفاده می گردد که قالب ۶۳ برروی آن
قرار می گیرد. در ضمن، استفاده از فک های پرس مستهلک یا صدمه دیده مجاز نمی باشد.
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه
هد دستگاه:
قطعه ای است که قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه حول محور خود را دارد و فک های پرس بر روی آن
نصب می گردند. این چرخش ۳۶۰ درجه ای، امکان پرس اتصالات در زوایا و نقاط مختلف را
مهیا می سازد.
تذکر ۱: از چرخش بیش از حد هد آلومینیومی خودداری نمائید (حد استاندارد یک دور، برابر ۳۶۰
درجه می باشد). در غیر اینصورت دستگاه از گارانتی خارج می شود.
تذکر ۲: از باز و بست کردن پیچ های دوطرف هد آلومینیومی یا جایگزین نمودن با پیچ های دیگر
خودداری نمائید.
نحوه کار با دستگاه
در ابتدا فک پرس مورد نیاز را انتخاب و از لحاظ تمیز بودن، شرایط فک را بررسی کنید.
پس از نصب اتصال روی لوله، دهانه فک های پرس با فشار دادن قسمت انتهائی فک باز
می شود. در این حالت، فک ها روی اتصال قرارخواهد گرفت. با فشار دادن کلید دستگاه پرس،
عملیات پرس شدن شروع شده و غلتک های متحرک به سمت جلو حرکت می کنند. با رسیدن
فشار هیدرولیکی دستگاه به حداکثر فشار لازم، غلتک ها بصورت اتوماتیک به موقعیت اول
بازگشته و عملیات پرس تکمیل می گردد. در این حالت کاربر می تواند فک های پرس را برای
عملیات پرس دیگر آزاد نماید. مجری باید در هنگام قراردادن دهانه قالب پرس برروی حلقه به این
نکته توجه نماید که لبه قالب با لبه پلاستیکی لبه اتصال در تماس باشد تا سه دایره پرس کننده از
فک ها، بین اُرینگ ها واقع شوند. در غیر اینصورت دایره های پرس کننده روی ارُینگها واقع گشته
و با پرس نمودن غیر اصولی ارُینگ ها اتصال آب بند نمی باشد.
نکات مهم :
– کاربر باید اطمینان حاصل کند که پین قفل شونده درست درگیر شده باشد.
– قبل از تعویض فکهای پرس ، باتری را خارج سازید تا از بروز هرگونه حادثه جلوگیری شود.
– شرایط لازم برای اینکه اتصال کاماً آب بندی شود آن است که س کیل پرس کامل شود،
این بدان معنی است که سرفکهای پرس با کیدیگر تماس برقرار کنند و کاملاً بسته شوند.
– مجری باید اطمینان حاصل کند که فکهای پرس کاملاً بسته شده و هیچگونه شیی خارجی ) مثل
قطعات سنگ و گچ ( بین آنها وجود ندارد. در صورت اشتباه و یا در مواقع اضطراری شاسی
برگرداننده را فشار داده تا غلتکهای محرکه به موقعیت شروع باز گردد.
– عملیات پرس در هر لحظه با آزاد کردن کلید دستگاه پرس، متوقف می شود.
– اگر سیکل پرس متوقف شده است، عملیات پرس با رعایت موارد فوق، مجدداً بایستی تکرار
شده و دقت شود در انجام پرس دوم، زاویه پرس دقیقا در محل پرس قبلی انجام گیرد.
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه
نصب فک روی دستگاه
شرایط کاربرد دستگاه:
دستگاه برقی- هیدرولیکی نیوپایپ، برای شرایط پرس بدون وقفه طراحی نشده است.
تقریبا پس از هر ۵۰ سیکل پرس باید یک استراحت ۱۵ دقیقه ای به دستگاه بدهید تا خنک شود.
تذکرات:
– عدم استراحت ۱۵ دقیقه ای دستگاه پرس پس از هر ۵۰ سیکل ، موجب صدمات حرارتی به
دستگاه شده و مسئولیت عواقب ناشی از عدم رعایت این نکته بر عهده مجری می باشد.
– دستگاه پرس برقی – هیدرولیکی نباید در زیر برف و باران مورد استفاده قرار گیرد.
– استفاده از فک های پرس خمیده و یا صدمه دیده، مجاز نمی باشد.
– باتری و دستگاه شارژ باید در مقابل رطوبت و اشیاء خارجی محافظت شود.
– فک های پرس را باید تمیز نگه داشته و با یک برس، مواد زاید از فک پاک شود.
– برای اطمینان از عملکرد مطلوب دستگاه، مجری موظف است در طول بهره برداری، بطور مرتب پین
دستگاه، غلتکهای محرکه و راهنمای غلطکها را تمیز و روغنکاری کند و در صورت بروز هرگونه اشکال اساسی
دستگاه را جهت سرویس فنی به شرکت نیوپایپ تحویل نماید.
تذکرات نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه :
– از بازکردن دستگاه و تعمیر آن توسط مراکز و افراد غیر مجاز بدلیل وجود قطعات حساس دستگاه، جداً
خودداری گردد.روغن دستگاه مخصوص بوده و بایستی توسط شرکت نیوپایپ سرویس و تعویض گردد
و از پرس نمودن با دستگاه بیش از ده هزار بار (حدمجاز)، خودداری گردد. هرگونه آسیب ناشی از کارکرد
زیاد با دستگاه متوجه مجری مربوطه خواهد بود.
– در صورت مشاهده نشتی روغن از هر قسمت استفاده از دستگاه مجاز نمی باشد. در این صورت دستگاه
را جهت رفع عیب به شرکت نیوپایپ، تحویل نمائید.
– در بدنه اصلی دستگاه قسمتی جهت تخلیه هوای گرم موتور در نظر گرفته شده است، لذا از قراردادن
چسب و یا هر وسیله ای که موجب عدم تخلیه هوا گردد، جدا خودداری فرمائید.
– در صورت نیاز به روغن کاری دستگاه فقط قسمتهای مشخص شده را روغن کاری نمائید. بدلیل حساسیت زیاد
قطعات دستگاه پرس، استفاده از روغن Shell Tellus T 15 توصیه و استفاده از سایر روغن ها مجاز نمی باشد.
نحوه کار با دستگاه پرس
نحوه کار با دستگاه پرس
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه : نگهداری و حمل و نقل دستگاه پرس:
برای حفاظت دستگاه پرس در مقابل صدمات باید آن را پس از هربار استفاده به دقت تمیز و خشک کرده
و سپس در جعبه مخصوص آن نگهداری نمود.
استراحت به دستگاه و تمیز نمودن آن:
این دستگاه برای شرایط پرس بدون وقفه طراحی نشده است. تقریبا پس از هر سیکل (۵۰) پرس باید
یک استراحت ۱۵ دقیقه ای به دستگاه بدهید تا خنک شود.
تذکر ۱: عدم استراحت ۱۵ دقیقه ای دستگاه پرس پس از هر ۵۰ پرس موجب صدمات حرارتی به
دستگاه می شود.
تذکر ۲: بعد از انجام هر پرس ، زمانی بین ۶ تا ۱۵ ثانیه توقف لازم است تا روغن دستگاه بطور کامل
برگشت شود. در غیر اینصورت پرس کار نکرده و حرکت به جلو ندارد ( بسته به شرایط آب و هوای
هر منطقه متفاوت است).
دستورالعمل سرویس فنی ، تعمیر و نگهداری:
عملکرد مطمئن دستگاه به سرویس فنی به موقع و استفاده دقیق از آن بستگی دارد. برای حفظ دستگاه
باید آن را به طور منظم و دائمی تحت سرویس فنی، تعمیر و نگهداری قرارداد.
آشنایی با سیستم های لوله کشی پنج لایه
اجرای سیستم لوله کشی ساختمان ، مستلزم درک مفاهیم اولیه لوله کشی، آگاهی داشتن از انواع لوله ها و
کاربرد آنها، تسلط بر امور نقشه خوانی و درنهایت، در نظرگرفتن ملاحظات خاص طراحی این سیستم هاست.
سیستم لوله کشی آبرسانی :
شبکه لوله کشی آبرسانی ، وظیفه تأمین آب ساختمان را بر عهده دارد. این شبکه لوله کشی از کنتور ورودی
ساختمان شروع شده و به مصرف کننده ها ختم می شود. سیستم های آبرسانی را می توان به روشهای
مختلف اجرا نمود که عمدتاً بصورت اجرا در سقف کاذب و یا در کف ساختمان می باشد.
در حالت کلی دو نوع لوله کشی مختلف خواهیم داشت :
-۱ لوله کشی روکار – ۲- لوله کشی توکار
دلیل انتخاب لوله کشی روکار ، یکی از دو عامل زیر است :
الف) بدلیل پوسیدگی لوله و اتصالات فلزی ، برای غلبه بر پوسیدگی خارجی.
ب) در زمان بازسازی بنا و صرفه جویی در هزینه های تخریب.
به دلیل عدم پوسیدگی لوله و اتصالات نیوپایپ از داخل و خارج فقط در صورتی که بنا در حال نوسازی
(بازسازی) باشد، لوله کشی روکار توصیه می گردد.
نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه
بطور کلی می توان به دو روش، سیستم لوله کشی را در ساختمان ها انجام داد :
-۱ سیستم انشعابی :
این سیستم لوله کشی، به گونه ای است که اندازه لوله ورودی از رایزر ساختمان به داخل واحد، بزرگ تر از تمامی
لوله ها است و به تدریج سایز لوله ها تا آخرین مصرف کننده در واحد، کوچک می شود.
۲ -سیستم کلکتوری :
در سیستم کلکتوری، لوله از رایزر ساختمان به داخل کلکتوری که در داخل واحد وجود دارد، رفته و پس
از آن برای هر واحد مصرف کننده، یک انشعاب از کلکتور خارج می شود. با توجه به همزمانی مصرف در
واحد های مصرف کننده، سایز انشعابات از کلکتور، تعیین خواهد شد.
مزایای سیستم کلکتوری نسبت به سیستم انشعابی عبارت است از :
-۱ حذف اتصالات در کف ساختمان :
در این سیستم، هیچ گونه اتصالی در کف ساختمان وجود ندارد و همین امر، موجب بالارفتن سرعت جریان
آب در لوله خواهد شد.
-۲ خروج یکنواخت جریان آب از انشعابات کلکتور :
با توجه به سایزهای انشعابات خروجی کلکتور، خروج آب از انشعابات کلکتور، بصورت یکنواخت انجام خواهد
شد و مقدار جریان خروجی از هر انشعاب کلکتور، با هم برابر است.
-۳ کنترل مستقل هر واحد بهداشتی :
با قرار دادن یک شیر بعد از انشعاب خروجی از کلکتورها و با قطع و وصل کردن شیر، می توان آن انشعاب
را کنترل نمود. این امر در صورت خرابی تجهیزات بهداشتی و خارج نمودن از مدار لوله کشی جهت تعمیر
یا تعویض، کمک شایانی به ما خواهد نمود .
-۴ امکان افزایش تجهیزات بهداشتی بدون تخریب مصالح :
با توجه به اینکه هرواحد مصرف کننده از مصرف کننده دیگر مستقل می شود، امکان اضافه کردن یک
انشعاب جدید به کلکتور، وجود خواهد داشت.
-۵ سرعت اجرای بالا :
با توجه به حذف اتصالات و همچنین وجود سایزهای پایین لوله ها، سرعت اجرای در سیستم کلکتوری، بسیار
بالا است.
نکات مهم اجرایی نحوه اجرای لوله کشی پنج لایه نیوپایپ :
اجرای سیستم لوله کشی نیوپایپ، باید با رعایت الزامات مندرج در مباحث مقررات ملی ساختمان صورت گیرد.
-۱ مراقبت از لوله ها:
طبق استاندارد ، لوله های پلیمری در زمان تولید، نگهداری، حمل و نقل و بهره برداری نباید در مقابل نور
مستقیم خورشید قرار گیرند.
به همین جهت برای بسته بندی لوله های نیوپایپ از یک پوشش فوم متالایز استفاده می شود. ضمن
اینکه در عملیات لوله کشی در فضاهای روباز، محافظت از لوله های نیوپایپ با استفاده از یک پوشش عایق
در مقابل سرما و خورشید ضروری است.
